Εντυπώσεις από Καναδά,

Εντυπώσεις από Καναδά με το πλοίο # 1

Όταν ήμουνα μικρός είχα μια παθολογική αγάπη για τον Καναδά, ονειρευόμουν κάποτε να μείνω στη στεριά, ούτε κι εγώ ξέρω πως προέκυψε αυτή μου η αγάπη, ίσως από τη διαμονή ενός μηνός στο λιμάνι του Αγίου Στεφάνου, στην επαρχία New Brunswick, από όπου απέκτησα άριστες εντυπώσεις, απελευθερωμένος από την καχυποψία των αρχών του γειτονικού κράτους της απέναντι όχθης, όπου έβλεπαν κάθε νεαρό σαν επίδοξο δραπέτη.
Ήμουνα πλήρωμα ενός μικρού βαποριού 3500 τόνων, το οποίο πήγαινε στα μικρά λιμανάκια της υφηλίου εκεί που δεν χώραγαν τα μεγάλα πλοία. Είχαμε λοιπόν φτάσει σε αυτό το μικρό λιμανάκι φορτωμένοι ένα ελαφρύ χώμα από το Κουρασάο, Ολλανδικές Αντίλλες. Μπήκαμε σε ένα στενό κανάλι σαν ποτάμι, στην δεξιά καναδική όχθη ήταν η μοναδική αποβάθρα, εκεί πλευρίσαμε κι έφεραν εργάτες, νεαρούς μαθητές να ξεφορτώσουν. Από την αριστερή όχθη ήταν το State of Maine των ΗΠΑ. Φθάσαμε στην καρδιά του καλοκαιριού 1 Ιουλίου. Η παλίρροια στο μέρος αυτό ήταν μεγάλη, τα νερά έφευγαν και το βαπόρι καθόταν στην λάσπη, αν ήθελες θα μπορούσες να περπατήσεις δίπλα του, εκεί που έκαναν βόλτα και οι γλάροι. Αφού τελείωσε το φορτίο άρχισαν πάλι να φορτώνουν λιπάσματα σε σακιά για την Καρθαγένη, Κολομβίας. Το παράξενο είναι ότι όταν γύριζε η παλίρροια το βαπόρι δεν έπλεε αλλά καθόταν σφηνωμένο στο βυθό. Αυτό που είχε συμβεί ήταν ότι κόλλησε σα βεντούζα, έτσι αφού τελείωσε η φόρτωση περιμέναμε μια φορά κάθε 12 ώρες που γύριζε η παλίρροια, βάζαμε την μηχανή στο φουλ άδικος κόπος. Το κενό της βεντούζας δεν άφηνε το βαπόρι να επιπλεύσει. Εν τω μεταξύ εμείς είχαμε πιάσει φιλίες με τον κόσμο απ’ την πολιτειούλα αυτή, ένα αγνό περιβάλλον, μέχρι που μας πήγαν να επισκεφτούμε καταυλισμό ινδιάνων όπου ζούσαν σε καλύβες από δέρμα ζώων… Κάθε 12 ώρες ερχόταν οι φίλοι μας να μας αποχαιρετίσουν και να λύσουν τους κάβους, όμως αδίκως διότι το πλοίο έμενε σφηνωμένο.
Πέρασα μια χαρούμενη νεανική ζωή 29 ημερών αξέχαστη, με όνειρα, με γνωριμίες κοριτσιών με, με, με,
Στις 29 Ιουλίου ήρθε ένα καναδικό ρυμουλκό και μας τράβηξε, το βαπόρι ξεκόλλησε έτσι αναχωρήσαμε για το πέλαγος.

Εντυπώσεις από Καναδά με το πλοίο # 2

Το κρύο ήταν τσουχτερό, μας περόνιαζε μέχρι τα κόκκαλα, το βαπόρι αγκομαχούσε ανεβαίνοντας το ποτάμι του Αγίου Λαυρεντίου, έπρεπε να προλάβουμε να φθάσουμε στο Μόντρεαλ πριν παγώσει.
Ήταν μια εποχή πριν ανοίξουν οι μεγάλες λίμνες.
Ένα μικρό φορτηγό βαπόρι 5000 τόνων ήταν σχεδόν άδειο, τα φτερά της προπέλας ξεχώριζαν στην επιφάνεια του νερού κι ακουγόταν ο ρυθμικός κρότος καθώς βιδωνόταν στο νερό. Τα δρομολόγια ήταν τακτικής γραμμής ανάμεσα Montreal, Trois Rivieres, Quebec, Bagotville, Port Alfred, Βοστόνη και νότιο Αμερική Κολομβία, μετά περνώντας το κανάλι του Παναμά μέχρι Ισημερινό και Περού. Φορτία γενικό εμπόρευμα, “general cargo” από κάθε λιμάνι φόρτωναν και ξεφόρτωναν πραμάτειες.
Ο πάγος είχε αρχίσει να πλέει στην επιφάνεια του ποταμού. Ακριβώς έξω από το Κεμπέκ υπήρχε ένα πιο συμπαγές στρώμα πάγου, η ταχύτητα του βαποριού δεν επέτρεπε να εναντιωθεί, έτσι το στρώμα πάγου άρχισε να σπρώχνει το βαπόρι προς τα πίσω.
Ο πιλότος και ο καπετάνιος φουντάρισαν και τις δυο άγκυρες, πράγματι το βαπόρι σταμάτησε το κατρακύλισμα. Αμήχανοι στεκόμαστε κοιτάζοντας όταν βάρκα με τις αρχές του τόπου ήρθαν πάνω στο βαπόρι. Αποφάνθηκαν οι άγκυρες έχουν πιάσει πάνω σε υπόγεια καλώδια και πρέπει να κόψουμε τις καδένες. Έτσι έγινε, ρυμουλκά μας έπιασαν και μας πήγαν στην άκρη-όχθη έξω από το λιμάνι του Κεμπέκ όπου δέσαμε κάβους. Το κρύο ανυπόφορο, ο πάγος στην κουβέρτα θα είχε πάχος πάνω από ένα πόδι.
Τα βίντσια γύριζαν σιγά, σιγά, στο ρελαντί για να μην παγώσουν και σπάσουν οι σωλήνες, θυμάμαι ο λοστρόμος και οι ναύτες ερχόταν κάθε λίγο και λιγάκι κι έμπαιναν στην «γραδελάδα» του «στόκολου» εκεί μες τη μαυρίλα της κάπνας αγκάλιαζαν τους βρώμικους σωλήνες για να ζεστάνουν τα χέρια τους, δάκρυα από το κρύο, έτρεχαν από τα μάτια τους.
Πρέπει να δώσω έμφαση ότι η μηχανή του βαποριού δεν μπορούσε να εργαστεί διότι ο πάγος είχε φράξει την είσοδο «αναρρόφηση» του νερού στην «κοντέσα» οπότε δεν κυκλοφορούσε νερό για να κρυώνει. Η λειτουργία της «κοντέσας» είναι κάτι σαν το ψυγείο του αυτοκινήτου, με την μόνη διαφορά ότι το νερό μπαίνει και βγαίνει από και προς τη θάλασσα.
Δεμένοι στην όχθη περιμέναμε, οπότε την δεύτερη νύχτα κατά τις 4 τα ξημερώματα ακούστηκε ένα τρομερό τράνταγμα σε όλο το βαπόρι, ο Βατσιμάνης έτρεξε σε όλες τις πόρτες των δωματίων χτυπώντας, φωνάζοντας σηκωθείτε όλοι επάνω, κίνδυνος, πεταχτήκαμε με τα εσώρουχα στην κουβέρτα πάνω στον πάγο, ο καπετάνιος ένας γέρο- Κεφαλλονίτης στη γέφυρα άρχισε τις σφυριξιές με μια βραχνή ατμο-σφυρίχτρα. Τι είχε συμβεί ένα κομμάτι πάγου μας τρακάρισε στην πλώρη, κόπηκαν οι κάβοι και το βαπόρι ακυβέρνητο κατρακυλούσε μαζί με τον πάγο. Η μηχανή νεκρή.
Ήρθαν ρυμουλκά μας έπιασαν και μας πήγαν τούτη τη φορά μέσα στο λιμάνι του Κεμπέκ. Καθίσαμε συνολικά 11 μέρες, φορτο-εκφόρτωσαν τα εμπορεύματα, μετά έπρεπε να πάμε σε δεξαμενή καθότι είχαν στραβώσει από τον πάγο τα φτερά της προπέλας. Έτσι βάλαμε πλώρη για Χάλιφαξ. Μπροστά μας πήγε ένα καναδικό παγοθραυστικό, αμέσως μετά ακολουθούσε ένα νεότευκτο σουηδικό αυτά με τις τρεις κορώνες στην τσιμινιέρα και μετά το βαπόρι μας. Αφού έσπαγαν τον πάγο η μηχανή μπόρεσε να αναρροφήσει νερό και κουτσά, κουτσά, βγήκαμε από τον Άγιο Λαυρέντιο…
Αυτό το κρύο μου έμεινε αξέχαστο, 11 ολόκληρα μερόνυχτα, προσευχόμαστε στον θεό να μας βοηθήσει να φύγουμε, κάτι που επιτεύχθηκε με τη βοήθεια παγοθραυστικού.

Γαβριήλ Παναγιωσούλης