Δευτέρα 4 Μαρτίου 2013

Οι δυο κόσμοι!




Την λέγαμε πλάκα, την κουβαλούσαμε σε τσάντα ριγέ ραμμένη από ένα παλιό στρώμα κρεμασμένη στην πλάτη, έμοιαζε με ένα μικρό μαυροπίνακα, είχαμε και το κοντύλι για να γράφουμε, κι ένα σφουγγάρι για να σβήνουμε,  κάπου, κάπου οικονομάγαμε και κάνα τετράδιο για να γράφουμε με μολύβι, το αναγνωστικό πρώτης Δημοτικού «ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ»  της Δευτέρας «ΚΡΙΝΟΛΟΥΛΟΥΔΑ». 
Στην  Τρίτη τάξη αρχίσαμε να γράφουμε με μελάνι, κάναμε κάτι μουτζούρες, όλα τα θέματα από τρίτη μέχρι έκτη τάξη ήταν σε  περιλήψεις σε ένα χοντρό βιβλίο το «ΑΠΑΣΑ ΥΛΗ»  επειδή δεν υπήρχε ή δεν μπορούσαμε να το αγοράσουμε αυτοί που ξεσκόλισαν το έδιναν σε αυτούς που εξακολουθούσαν το σχολείο. Από την Πέμπτη τάξη διαβάζαμε καθαρεύουσα, το καθημερινό Αντιγραφή-Ορθογραφία- ήταν μισή σελίδα γιατί δεν υπήρχαν τετράδια, ή χαρτί για γράψιμο και αυτά που υπήρχαν ένα χαρτί χρώματος καφετί λερωμένου από τον οίκο Λαδόπουλο Πάτρας.
Το βάθρο με την έδρα του δασκάλου κι ένας μακρύς χάρακας όπου με αυτόν φοβέριζε όλους μας. Μάθαμε γεωγραφία για το Βελουχιστάν, αριθμούς συμμιγής, δεκαδικούς,  το μακρόν προ βραχέως περισπάτε, μάθαμε για την υπογεγραμμένη, τόνους την οξεία και την βαρεία, πνεύματα την δασεία και την ψιλή. Μάθαμε για τον Αβραάμ και Ισαάκ, για την καινή Διαθήκη, για το Βυζάντιο για τους εικονομάχους, τω υπερμάχω στρατηγέ,  το ‘όλη δόξα όλη χάρη…’  Την  επανάσταση και ήρωες του 21 για την Αγία Λαύρα, παλαιών Πατρών Γερμανός… οδηγός μας ήταν η εκκλησία ο παπάς, το πάτερ ημών, το πιστεύω, όταν περνάγαμε απ’ έξω κάναμε τον σταυρό μας, οι λιτανείες για να βρέξει, οι προηγιασμένες, ο αγιασμός τω σπιτιών τα Φώτα με το Εν Ιορδάνη… είδαμε γυναίκες να ξορκίζουν για το μάτιασμα, τη βασκανία, τη βεντερούγα.      
Κανένας δεν μας δίδαξε τίποτα για τον άνθρωπο, από τι είναι φτιαγμένος πως γεννιέται, φύγαμε και νομίζαμε ότι τα μωρά τα δωρίζει ο Θεός στους παντρεμένους.
Έτσι μου είπαν όταν ρώτησα. Τέτοια απομόνωση, σαν να διαβάζεις το εκατό χρόνια μοναξιάς του Γαβριέλ Γκαρσία Μάρκεζ. 
Το πρωί πριν φύγουμε παίρναμε στην τσέπη μας λίγη φακή, ή αν είχαμε και σταφίδες, τίποτα μπομπότα και τα τρώγαμε στον δρόμο προς το σχολείο, όχι δεν υπήρχε ούτε ηλεκτρικό ούτε ήταν εύκολο ν’ ανάψεις φωτιά με ξύλα. 
Υπήρχαν κάτι σουγιάδες οι λεγόμενοι Κολοκοτρώνηδες  σκούριαζαν με την παραμικρή υγρασία,   πηγαίναμε στο βουνό ‘Αγία Δυνατή’ μαζί με την αδελφή μου και ξεριζώναμε τα αγριολάχανα, όσα είχαν απομείνει από τις γίδες που δεν ήταν δικές μας, είχαμε από ένα φακότο  ο κάθε ένας, ήταν η μόνη μας ελπίδα για να χορτάσουμε την πείνα μας. Όταν περίσσευε  λαχανόζουμο το πίναμε το πρωί με λάδι.
Ξαφνικά  βρέθηκα σε έναν άλλον κόσμο, έναν κόσμο ριψοκίνδυνο, ναυτικό  περιπετειώδη, σ’ ένα βαπορίσιο περιβάλλον μπορώ να πω σε περιπτώσεις χυδαίο.  Βρέθηκα στον κόσμο του Ρίου Βραζιλίας για 40 μέρες, να πρωταγωνιστούν γυναίκες Ελληνίδες αθυρόστομες (είχα μάθει ότι ήταν συνεργάτιδες των κατακτητών Ιταλών από νησί του Αιγαίου και είχαν φύγει για να γλυτώσουν)  η Ρίτα έμπαινε στο Βαπόρι έτρωγε και βωμολοχούσε, είχε το ατού, μιλούσε Ελληνικά, έτσι έβγαινε κερδισμένη, μπρος τις Βραζιλιάνες όπου είχε γεμίσει το βαπόρι, αυτές που ερχόταν με τις βάρκες, στο αγκυροβόλιο..
Τελικά καταλήγαμε σε σπίτι της αδελφής της Ρίτας, της Φανής με την κόρη της Άννα πίναμε και ξεσπάγαμε στο τραγούδι στους δρόμους του Ρίο τότε ήταν της μόδας το τραγούδι «Ξημερώνει και βραδιάζει πάντα στον ίδιο το σκοπό…».
Μια ζωή μποέμικη, που  έχει αφήσει τα σημάδια της και δεν συγκρίνεται με αυτήν που μου είχαν μάθει στο χωριό μου στην Ελλάδα…    

Γαβριήλ Παναγιωσούλης      

        



7 σχόλια:

Αστοριανή είπε...

...αυτοί που ξεσκόλισαν...
και η βεντερούγα!!!
Η πρώτη,
αυτονόητη έκφραση
μα η δεύτερη σειρά, τελείως άγνωστη σε μένα...
Το δε, Κρινολούλουδα; Τοπικό;
Ούτε που το είχα ακούσει...
Ο πατέρας μου, έλεγε για τον ...Κολοκοτρώνη και τις βρούβες...
Τα δε, μωρα; Έδινες μια οκά καθαρή σταχτη, για την μπουγάδα, ή τα έφερνε η νύχτα στο καπάκι του μεγάλου κουβά του νερού...

Να είσαι καλά, Γαβρίλη μου,
Καλή εβδομάδα!
Υιώτα

pylaros είπε...

Καλή εβδομάδα αγαπητή μου Υιώτα,
ΚΡΙΝΟΛΟΥΛΟΥΔΑ ήταν τίτλος αναγνωστικού της Β! τάξης δημοτικού, εποχή 1941-2,

Το ξεσκόλισαν είναι τοπική διάλεκτος, Βεντερούγα= ραχίτιδα από την πείνα αρχίζεις και καμπουριάζεις, στα ξόρκια μέσα ήταν και η δίαιτα να μην τρως κρέας από τίποτε το θηλυκό...
και μια αλειφή για την πλάτη από λάδι καντηλιού και μια προσευχή και λιβάνια.

Άστα μην τα συζητάς, η ανάγκη, η απελπισία, η φτώχεια όλα συνέπια της κατοχής...
Δεν υπήρχε καμιά διέξοδος, όταν διάβασες καμιά φορά το βιβλίο 100 χρόνια μοναξιάς θα δεις τι πάει να πει το απομονωμένο αυτό μέρος, αφού πολλες φορές ήταν πιο εύκολο αν υπήρχε καϊκι (ο μπακάλης) να πάνε στην Πάτρα για ψώνια παρά στο Αργοστόλι.
Οι Βρούβες φύτρωναν στις άκρες του δρόμου όμως δεν προλάβαινες πολλοι οι πεινασμένοι, γεροντάκια κατακίτρινα από την αβιταμίνωση, έσκυφταν και τις μάζευαν έστω κι ας ήταν κατουρημένες από σκύλους.
Κολοκοτρώνης=σουγιάς φτηνός από λάμα που σκούριαζε

Ευχαριστώ

χαιρετισμούς

Γαβριήλ

Μηθυμναίος είπε...

Δυο κόσμοι... αυτός της φτώχειας, της ανέχειας, των δυσκολιών και των κολλυβογραμμάτων που σφηνώθηκαν στο άβγαλτο μυαλουδάκι αλλά όμως έκαναν πολύ καλά τη δουλειά τους… ώστε όταν αντίκρισες κι ήρθες αντιμέτωπος με τον άλλον κόσμο του ονείρου, όχι πως ήταν εύκολος… ήταν γιατί εσύ ήσουν σμιλεμένος με τις «σφυριές» που σ’ έκαναν ένα άντρα ικανό να αντιμετωπίσει την κάθε κακοτοπιά.
Δυο κόσμοι όχι ίδιοι αλλά τόσο εξαρτώμενοι ο ένας από τον άλλον…

pylaros είπε...

Καλημέρα φίλε μου Στράτο,

Κοίταξε την μαυρόασπρη φωτογραφία του πλοίου είναι αδέρφι του πλοίου οπου μ' έφερε στο Ριο της Βραζιλίας, είναι τύπου Λίμπερτι αμερικανικής κατασκεύης,
Πράγματι φίλε μου τα βράδυα όταν δεμ με πιάνει ύπνος κάθωμαι και αναλύω τις καταστάσεις και σκέπτομαι, γιατί δεν μας ενημέρωναν πίσω στην Ελλάδα, όταν το μυαλό μας ήταν σαν προζύμι και θα μπορούσαν να το πλάσουν όπως ήθελαν, αλλά μας έστελναν σαν τους τυφλομπόντικες με κλεστά μάτια σα να ήμασταν ένα βάρος στο κατεστημένο του τότε,
αυτό με κάνει να αναπολώ και να ζητώ κάπια νοσταλγική αθώα τρυφερότητα που δεν ένιωσα, ή που δεν υπήρχε...

Τόσα πολλά σε τόσο λίγο espacio

Φίλε ευχαρστώ
χαιρετισμούς

Γαβριήλ

pylaros είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Ανώνυμος είπε...

Gabrilakh mou, ta taxidia sou sthn zwh kai sthn qalassa einai trufera istorika kommatia pou mageuoun me thn alhqeia touV ton anagnwsth sou.

KanenaV den se ftanei ston aplo trufero sou logo pou aicmalwtizei thn yuch kai maV carizei zwntanh
istoria diabazontaV tiV selideV thV zwhV sou.
Eisai monadikoV kai uperocoV, kale mou file, kai se sugcairw me aperanth agaph kai qaumasmo.

Me olh mou thn filia kai ektimhsh,

STELLA ZAMPOUROU FOLLENTER 6.3.2013

pylaros είπε...

Ευχαριστώ Στέλλα για τα τόσο καλά σου λόγια,

πάντα με αγάπη

Γαβριήλ