Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2011

Όχι, η σκηνή δεν ήταν πριν χιλιάδες χρονια, αλλά μόλις Χθες


Οι δυο μου εγγονούλες, Ελένη και Κλεοπάτρα

Όλοι φωνάζουν για την υπερθέρμανση της γης, παράδειγμα δεν έχω κανένα, τουναντίον αν πάμε όπως πάμε θα χρειαστούμε να ζούμε σε παγοκαλύβες, Igloo
Σας αναλύω μια σκηνή πως ήταν η ζωή όταν γεννήθηκα, που όμως έμοιαζε με αυτή των αρχαίων, ως από ευκολίες.
Είχα ένα «φακότο» μικρό στενό τσουβαλάκι ριγμένο στον ώμο, μαζί με την μάνα, τον πατέρα, τα δυο μικρότερα αδέλφια πηγαίναμε να μαζέψουμε ελιές. Ήταν ένα χωραφάκι όλο πέτρα γεμάτο πέτρες στρογγυλεμένες λες και προ αιώνες η γη αυτή ήταν κάτω από την θάλασσα, ή κάποιο τεράστιο ποτάμι κυλούσε και έγλειφε τις πέτρες μέχρι που να γίνουν στρογγυλές. Ποτέ δεν το σπέρναμε τι να σπείρεις; Είχε μέσα τρεις ρίζες ελιές, δυο μεγάλες παλαιές και μια νεαρά, την οποία γνωστός βοσκός της περιοχή την είχε πετσοκόψει και όχι μόνο αλλά της είχε βγάλει και την φλούδα του τρυφερού κορμού της.
Πηγαίναμε λοιπόν να μαζέψουμε ελιές, στο μονοπάτι από δεξιά συναντάγαμε το ερείπιο της εκκλησιάς του Άϊ ψεύτη, στο χωραφάκι αυτό θα καθόμαστε όλη μέρα, είχαμε φέρει και φαγητό, θυμάμαι φακή, ψωμί λάδι κι ένα κρεμμύδι ολόκληρο, μια μπουκάλα νερό από την στέρνα αυτό που μαζεύαμε από τα κεραμίδια
.
Η μάνα ανέβηκε πάνω στο δένδρο, ο πατέρας με έναν λούρο τίναζε τα έξω κλαριά, εμείς τις μαζεύαμε από κάτω, ο κάθε ένας σε δικό του σακουλάκι. Ήταν Νοέμβρης και κρύο, αν τύχη κι έβρεχε εκεί πιο κάτω ήταν μια σπηλιά, πηγαίναμε και καθόμαστε περιμένοντας να σταματήσει.
Όταν ερχόταν η ώρα του φαγητού που ποτέ δεν ήταν αρκετό απλώναμε μια πετσέτα κατάχαμα άσπρη με κόκκινες ρίγες, με μια πέτρα σπάζαμε το κρεμμύδι και το τρώγαμε δαγκωνιές μαζί με λίγη φακή και ψωμί. Έπρεπε να τελειώσουμε πριν μας πιάσει η νύχτα, μετά φορτωνόμαστε στην πλάτη ο κάθε ένας μας ένα τσουβαλάκι με ελιές και παίρναμε το δρόμο του γυρισμού. Σε ένα παλιό λινό βάζαμε τις ελιές μέχρι που να συναχθούν όλες, πολλές φορές άναβαν, έβγαναν έναν αχνό σα να ήταν αναπνοές φαντασμάτων, μετά ανάβαμε τον λύχνο η μάνα φύσαγε ένα κούτσουρο από την χόβολη να βγάλει φλόγα να ανάψουν τα ξύλα να μαγειρέψει κάτι αν υπήρχε, ακόμα και κουρκούτι.
Όταν τελειώναμε τις ελιές φωνάζαμε τους λιτρουβιαρέους οι οποίοι ερχόταν τις μέτραγα, με έναν τενεκέ πετρελαίου, κάθε δυο τενεκέδες ήταν ένα κιλό, τις κουβαλούσαν στην πλάτη τους, όταν τελείωναν το στύψιμο, μας έφερναν το λάδι στο σπίτι πάλι στην πλάτη τους μέσα σε ασκιά από τομάρι γίδας, το μετρούσαν δε, σε παλιάτσες, κάθε παλιάτσα 2 γαλόνια από 8 πίντες το κάθε γαλόνι. Κάθε 2 πίντες ένα κουάρτο κάθε πίντα 4 καρτεζί, κάθε καρτεζί 4 ουγγιές, κοκ.
Στο σπίτι, στο κατώι είχαμε κάτι πήλινα πιθάρια, εκεί έβαζαν το λάδι, το χειμώνα δε με το κρύο έπηζε σαν βούτυρο. Λάδι από το λιτρουβιό όπου δυο λιθάρια τα κινούσε ένα άλογο κι άλεθαν τις ελιές, τόσα κιλά ελιές, τόσες παλιάτσες λάδι έβγαλαν οι δικές σας, οι λιτρουβιαρέοι πληρωνόταν με ποσοστά.
Η σκηνή από το μέρος που γεννήθηκα, τα σταθμά είναι Ενετικής, ή αγγλικής προελεύσεως, εμείς δε οι κάτοικοι, θα πρέπει να ήμαστε απόγονοι των αρχαίων ελλήνων αφού τίποτε δεν είχε αλλάξει, ούτε τα πιθάρια, ούτε οι στάμνες (μπότης) που πίναμε νερό, ούτε οι «παδέλες» πήλινες κατσαρόλες, καμιά πρόοδος κανένας σύγχρονος πολιτισμός δεν μας είχε αφομοιώσει εκτός από τα σταθμά.

Γαβριήλ Παναγιωσούλης

12 σχόλια:

Αστοριανή είπε...

Γαβρίλη μου,
με γοήτευσες!
Τόσο γραφική η περιγραφή σου,'όσο και η ...μετρική σου!
Περπάτησα μαζί σου στις δικές μας ...πέτρες,
το χτήμα πλάι στον ποταμό Σελινούντα...
που κάποια φορά το κουκούλωσε,όλο, κι οι ελιές με τα μπράτσα τους, έγιναν... σταυρωτό κάθισμα-τραπέζι για κολατσιό!!!
Η όχθη, έσπασε επάνω τους και μαζί με τα παραπλήσια χτήματα... πιο κάτω και της... κυρά Τασίας Παπανδρέου, (το γένος Σπανού
- ξαδέρφια με τον πατέρα μου... η μάνας της Βάσως της Παπανδρέου -ουδεμία σχέση το επώνυμο με το του Γιωργάκη...-)
και πήγε το ξέχωμα κι ακόμα...πάει!
Οι ελιές, μετά από χρόνια χάλασαν, το χτήμα, ξε-πετρωμένο !!! το φτιάσαμε με νεαρά αμπελοφυτεύματα... θαυμάσιο κέρινο, τραγανό σταφύλι του τραπεζιού και για γλυκό του κουταλιού ή μαρμελάδα...

Να είσαι καλά,
το νοητό ταξίδι καυτό, επώδυνο!!!
μα... σ' αγαπώ γι' αυτό!
Πάντα με αγάπη,
Υιώτα
αστοριανή... από το Σελινούντα και από το...Γουέστμπερυ...

Dennis Kontarinis είπε...

Υπέροχη περιγραφή φίλε Γαβρίλη που αν σήμερα την διηγηθείς στα εγγόνια σου θα την πάρουν σαν μια ιστορία από μια χώρα παραμυθιού.
Αδύνατον να πιστέψουν τη δική μας ζωή με τις τόσες στερήσεις αλλά και την τόση ομορφιά της.
Πάντα τέτοια να μας δίνεις.
ντένης

Μαριάνθη είπε...

Ωραία ωραία εξιστορήματα πραγματικά σαν παραμύθι όπως λέει κ. Γαβριήλ και ο καλός κ. Ντένης. Παρόμοια πολλά έχω ακούσει-κι ακόμα ακούω δηλαδή-να μου λέει η μητέρα μου αναφερόμενη στα παιδικά της χρόνια αλλά και πιο παλιά ακόμη.
Αυτό όμως με το κρεμμύδι με πήγε και μένα χρόνια πίσω όταν παιδάκι είχαμε πάει μια Κυριακή εκδρομή με τους θείους μου σε ένα ελαιόκτημα και σπάσαμε κρεμμύδι πάνω στην πέτρα για γευστική απόλαυση μαζί με άλλα καλούδια. Καταστάσεις ζωής, βιώματα για κάποιους, ακούσματα τρυφερά έως και παραμυθιένια για άλλους.
Όπως και να΄χει ευχαριστιέται η ψυχή μου με τέτοια αναγνώσματα.Δυστυχώς χάνεται η αγνότητα...
Καλά να είσαι.

Μαριάνθη είπε...

Α! και παρέλειψα να σου πω:Εξαιρετικές οι εγγονούλες σου. Να τις χαίρεσαι επίσης.

Μηθυμναίος είπε...

Τώρα φίλε, σε λίγα μέρη γίνονται όλα αυτά που μας ιστόρισες… Τώρα τα δίνουν «μισακά» τα χωράφια σε κανα Αλβανό, κι αν έχει «μαξούλι» (σοδειά), όπως το λέμε εμείς απ’ την άλλη μεριά, εκεί στο βόρειο-ανατολικό Αιγαίο, έχει καλά, αν όχι… βράστα, θα χρειαστεί να βάλεις κι από πάνω.
Πάντως είχε βάσανο όλο αυτό αλλά το χαιρόσουν… είχε κάτι αλλιώτικο, ακόμα και το λάδι που έσταζε είχε ιδιαίτερη γεύση.

Άλλα ζούσες εσύ τότε, άλλα οι εγγόνες σου σήμερα.
Να τις χαίρεσαι, φίλε μου

pylaros είπε...

Aγαπητή μου Υιώτα!

Όπως καταλαβαίνεις με το να θυμάσε ξεκουράζεσαι, θα μου πεις από τι;

Μα από το χιόνι, κι όταν ακόμα γράφεις ταξεδεύεις στο παρελθόν σου όταν όμως συλλογίζεσαι το παρόν σε πιάνει τρόμος μα τόσο πολή λευκή αγνότητα μας έστειλε φέτος ο Θεός ώστε μας τσάκισε,
Όμως υπομονή κάποτε θάρθει κι αυτή καλέ η Άνοιξη.

Το ελπίζω αν και περιμένουν χιονιά σε 4 μέρες πάλι τα ίδια.

Χαιρετισμούς κι ευχαριστώ

Γαβριήλ

pylaros είπε...

Αγαπητή μου Μαριάνθη,
Ναι μοιάζει σαν παραμύθι, μάλιστα το λάδι ήταν τόσο νόστιμο αγουρέλαιο ώστε κάθε πρωί πίναμε μια κουταλιά έτσι ωμό αγνό,

και όμως ζήσαμε...

Ευχαριστώ, επίσης σε ευχαριστούν οι εγγονούλες μου για τις ευχές σου...

χαιρετισμούς Νίκο παιδιά

Ευχαριστώ

Γαβριήλ

pylaros είπε...

Πράγνατι είναι όπως το λες φίλε μαου, Άλλα ζουσα εγώ τότε, άλλα οι εγγονούλες μου σήμερα, αλλά φίλε μου η σκέψη του τότε μου φέρνει μια Στωικότητα σκέψης, ώστε όταν τις γράφω τις μνήμες αυτές προσπαθώ να καταλάβω αν εγώ είμαι ο ίδιος άνθρωπος, ή κάποιος άλλος, ή αν ήταν όνειρο που πέρασε κι όμως ήταν αλήθεια.

Ευχαριστώ

Γαβριήλ

Ι. Ν. Αγ.Βαρβάρας-Οσ. Σάββα είπε...

Κ.Γαβριήλ,

πολύ ωραίες αναμνήσεις από το όχι και τόσο μακρινό παρελθόν.
Σαν να ζωντανεύουν μπροστά μου οι δικές μου, οικογενειακές στιγμές στα Χαλιωτάτα Κεφαλληνίας.
Θεός χωρέστους τους πατεράδες μας που μας μεγάλωσαν με κόπο και πολύ ιδρώτα και μας έκαν να εκτιμήσουμε ακόμα και μαι σταλιά λάδι.
Να'στε καλά.
Στο μπλογκ μας έχουμε δημοσιεύσει μια σειρά φωτογραφιών από ένα παλιό λιοτρίβι των Χαλιωτάτων. Μπορείτε να το δείτε εδώ : http://agiabarbarapatras.blogspot.com/2009/12/blog-post_3110.html

π.Γερασιμάγγελος Στανίτσας

pylaros είπε...

αγαπητέ μου Συμπατριώτη Πάτερ Γ. Στανίτσα,

Είδα τις φωτογραφίες του παραδοσιακού λιτρουβιού Στα χαλιωτάτα Σάμης.
Με μια λέξη ΑΥΘΕΝΤΙΚΕΣ.

Έχουμε και στο χωριό μου ακριβώς ένα παρατημένο λιτρουβιό του Αγίου Σπυρίδωνα, περίπου στην ίδια κατάσταση, έχω βάλει φωτος στο ΠΥΛΑΡΟΣ 2008 ή 9.

Στα Μακρυώτικα Πυλάρου το ανακαινίασαν και το έκαναν Μουσείο Η Ελιά, πήγα στα εγκάίνια καλοκαίρι 2010.

Τώρα τι είναι αυτό που μας κάνει να γυρίζουμε στο μέρος που γεννηθήκαμε, άρα είναι η νοσταλγία του τόπου μας ή η αθωότητα των παιδικών μας χρόνων, αυτών που δεν ξαναγυρίζουν; ή ακόμα να πούμε στην σημερινή κοινωνία και προπαντός στην νεολαία πως ήταν η ζωή μας, όχι και τόσο εύκολη, γεμάτη στερήσεις αλλά και θαλπωρή ζεστασιά κι αγάπη.

Σας ευχαριστώ πολύ,

Με εκτίμηση
Γαβριήλ Παναγιωσούλης

JK O SΚΡΟΥΤΖΑΚΟS είπε...

ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΛΙΓΟ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΑ ΕΥΧΟΜΑΙ ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΦΙΛΕ.
ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ Η ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΟΥ.ΝΑ ΧΑΙΡΕΣΑΙ ΤΑ ΕΓΓΟΝΑΚΙΑ ΣΟΥ.

pylaros είπε...

Σου εύχομαι και σε εσένα αγαπητέ μουSKROUTZAKO Καλό μήνα Κουτσοφλέβαρο τον λέγαμε πίσω στο χωριό.

Ευχαριστώ για τις ευχές σου
Γαβριήλ