Δευτέρα 28 Απριλίου 2008

Μια διαφορετική κοσμογονία...

Ψάχνοντας διάφορα παλαιά βιβλία μου κίνησε την περιέργεια οι μύθοι για την δημιουργία του κόσμου (κοσμογονία) των αυτοχθόνων κατοίκων της μέσο- Αμερικής των Μάγια της φυλής Quiché Κιτσέ η οποία ζει στα υψόμετρα της οροσειράς Sierra Madre της Γουατεμάλας. Έχοντας λοιπόν ζήσει κι εγώ αρκετά χρόνια σε αυτό το κράτος κι αναμιχθεί με το λαό αυτόν αντιγράφω σε περίληψη προσπαθώντας να βρω ομοιότητες με τις δικές μας παραδόσεις. Είναι ένα βιβλίο με 192 σελίδες, λέγετε μάλιστα το ιερό βιβλίο Popol Vuh των Μaya-Quiché .
Διερωτώμαι τι να μας θυμίζει, τον απαγορευμένο καρπό της Παλαιάς Διαθήκης; Την παρθένο- γέννηση; τη θυσία της Ιφιγένειας;


Περίληψη:
Ο μοναχός Francisco Ximenez , Φρανσίσκο Χιμένεζ του τάγματος του Santo Domingo Αγίου Δομινίκου ο οποίος είχε φτάσει στη Γουατεμάλα προερχόμενος από την Ισπανία τo 1688 μαζί με μια βαποριά θρησκευόμενων ιερωμένων, του ανέθεσαν την ενορία του Αγίου Θωμά Chuilá, το σημερινό Chichicastenango Τσιτσικαστενάνγκο, όπου οι ιθαγενείς κάτοικοί του, Quiché διατηρούνε μέχρι σήμερα τις παραδόσεις της φυλής τους.
………………………
Ο μοναχός Χιμένεζ κατόρθωσε και τους ενέπνευσε εμπιστοσύνη, στις αρχές του 18ου αιώνα του εκμυστηρεύθηκαν ότι υπήρχαν χειρόγραφα που γράφτηκαν σε φλούδα του δένδρου amate λίγα χρόνια μετά από την κατάληψή τους από τους ισπανούς ίσως το 1544 στην Γλώσσα Quiché = Κιτσέ με τη βοήθεια του Ισπανικού αλφαβήτου.
……………
Ο συγγραφέας είναι άγνωστος τα χειρόγραφα γράφτηκαν από αφηγήσεις όπου αφηγούνται από στόμα σε στόμα, ότι κάποτε υπήρχε ένα ιερό βιβλίο των Μάγια Κιτσέ το Popol Vuh Ποπόλ Βου όπου εξιστορούσε τη δημιουργία του κόσμου.
Ο μοναχός έμαθε τη γλώσσα των Ιθαγενών κατάλαβε την αξία των χειρογράφων, tα έγραψε σε βιβλίο και παράλληλα τη μετάφραση στα Καστελλιάνικα- Ισπανικά.
Το πρωτότυπο χειρόγραφο βρίσκεται στην βιβλιοθήκη του Newberry, Chicago USA
……………
…αφού έκοψαν το κεφάλι του Ουάν-Ουναπού (αιχμάλωτος άλλης φυλής που είχε χάσει ένα παιχνίδι μπάλας) οι κύριοι του κάτω κόσμου ’Άδη’ οι Xibalbá Kxιμπαλμπά το κρέμασαν σε ένα δένδρο το οποίο άρχισε να δίνει καρπούς τα καλύτερα φρούτα του έμοιαζαν με κολοκύθες, έβγαλαν διαταγή κανένας να μην πλησιάσει το δένδρο, ούτε να κόψει τα φρούτα.
Το άκουσε και η κόρη του Cuchumaquic Κουτσουμαkίκ η δεσποινίς Ixquic, Ικxκίκ η περιέργειά της την έκανε να πάει κάτω απ’ το δένδρο.
Τι θαυμάσια φρούτα, άραγε αν κόψω ένα τι μπορώ να πάθω; Να πεθάνω;
Τότε της μίλησε η νεκροκεφαλή, που ήταν ντυμένη σα κολοκύθα.
-Τι θέλεις τι ζητάς, όλα τα φρούτα είναι από μέσα νεκροκεφαλές, θέλεις να έχεις περιπέτειες;
-Ναι,
-Τότε άνοιξε την παλάμη του δεξιού σου χεριού.
-Εντάξει, απάντησε η κόρη.
Την ίδια στιγμή η νεκροκεφαλή κολοκύθα έφτυσε στο χέρι της κόρης και μια φωνή της είπε:
-Από αυτή τη στιγμή μένεις έγκυος, φέρνεις στα σπλάχνα σου τους κληρονόμους μου.
Αλλά μην φοβάσαι δεν θα πάθεις τίποτε, ότι έγινε είναι γιατί το διέταξαν οι τρεις καρδιές του ουρανού η πρώτη Huracán, η δεύτερη Chips-Caculhá, και η Τρίτη Raja-Caculhá, κλπ.
-Είναι θεία θέληση απ’ το σώμα σου να γεννηθούν τα αδέλφια ημίθεοι Hunahpú και Ixbalanqué Ουναπού και Ικxμπαλανκέ
……..………
Η κόρη γύρισε σπίτι της, δεν είπε σε κανένα τίποτε, μετά από έξη μήνες η κοιλιά της έδειχνε φουσκωμένη, ο πατέρας της τής λέει με ποιον πήγες, ποιανού είναι το παιδί;
-Πατέρα δεν πήγα με άνδρα, είμαι παρθένα,
-Ψέματα μου λες, άρα είσαι πόρνη.
Ο πατέρας είπε στους άρχοντες:
-Η κόρη μου είναι έγκυος με ατίμασε, με ντρόπιασε.
-Αυτό είναι προσβολή πρέπει να πεθάνει.
Ο πατέρας φώναξε τέσσαρες μπούφους αγγελιοφόρους τους έδωσε ένα δοχείο σε σχήμα καρδιάς, ένα πέτρινο μαχαίρι, τους παρέδωσαν την κόρη του να την σφάξουν και να φέρουν την καρδιά της να την ψήσουν οι άρχοντες στη φωτιά όπως ήταν η συνήθεια για τις ανθρωποθυσίες των Μάγια.
Πράγματι την κατέβασαν στον κάτω κόσμο, εκεί αυτή κατάφερε να τους σαγηνέψει, τους παρότρυνε να κόψουν την φλούδα ενός δένδρου όπου ο χυμός του ήταν κόκκινος σαν αίμα, croton sanguifιlus και είχε την ιδιότητα να πήζει, με αυτό να γεμίσουν το δοχείο και να το παραέδωσαν στους άρχοντες, έτσι κι έγινε η κόρη νίκησε το βασίλειο του Άδη και όταν γύρισε διωγμένη από την γιαγιά της περιπλανώμενη στο βουνό έφερε στον κόσμο μόνη της τα δυο παιδιά της…
Από το βιβλίο Popol Vuh versión Adrián Recinos Editorial Concepto, S.A. México 13 D.F.
Γαβριήλ Παναγιωσούλης
Νέα Υόρκη Απρίλιος 2008

23 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Φίλε Γαβρίλη,
Αξιέπαινοι οι Μάγια ιθαγενείς του Quiché που διατηρούνε τις παραδώσεις της φυλής τους και δεν υποτάχτηκαν στο ξενόφερτο μεγάλο ψέμα, όπως π.χ. οι πολλοί της δικής μας φυλής.
Νίκος, Νέα Υόρκη

pylaros είπε...

Παρατήρησα φίλε Νίκο ότι αυτά που γράφεις είναι πράγματι μια ωμή αλήθεια που δεν μου είχε περάσει απ’ το μυαλό.

Ευχαριστώ,

Γαβριήλ

Ανώνυμος είπε...

Προς θεού βρε παιδιά,ο άνθρωπος αξίζει καλύτερα παραμύθια και πα
ραδόσεις.Αυτά,που στην πίσω την μεριά παιδεύουν την σκέψη στίβοντας την αλληγορία γιά να βγάλει την ιδέα ενός πολιτισμού
που ανυψώνει την ψυχή και το
πνεύμα .
Να λείπουν οι παραδόσεις που στα δόντια τους σταζει αιμα ανθρώπιν ης καρδιάς
Αυτή είναι η γνώμη μου,μην με παραξηγήτε.
σπύρος δαρσινός

pylaros είπε...

Όταν γράφεις κάτι δηλαδή σαν παραδόσεις μιας φυλής, ή ενός λαού δεν εννοεί υποχρεωτικά ότι συμφωνείς, ή ότι σου αρέσουν, απλώς βλέπεις και συγκρίνεις ανθρώπινους πολιτισμούς, πιστεύω, και θρησκείες, είναι τόσες πολλές ώστε σου δίνεται η ευκαιρία να καταλάβεις πόσο πλούσιος είναι ο ανθρώπινος νους, να πλάθει μυθιστορίες, είτε πιστεύοντας σε καταχθόνιες αιματηρές θυσίες, ή σε εικόνες, ή ακόμα και στην μητέρα φύση.
Η διαφορετικότητα σκέψης με όλα τα επακόλουθα της, είναι αυτή που μας κάνει τη ζωή πιο ενδιαφέρουσα.

Ευχαριστώ, φίλε Σπύρο,

Gabriel

Ανώνυμος είπε...

Υπ'αυτό το πρίσμα συμφωνώ μαζί σου

Με την εκτίμησή μου
Σπύρος

Μηθυμναίος είπε...

Κι εμάς τους Έλληνες δεν μας έχουν επηρεάσει οι μύθοι; Μάλλον οι άνθρωποι νιώθουμε απροστάτευτοι και στερημένοι από τις προγονικές μας αξίες σε μια απελπισμένη αναζήτηση μιας υπερφυσικής δύναμης… Είναι η ανάγκη μας να εξηγήσουμε την ύπαρξή μας με απλά λόγια…

pylaros είπε...

Οι μύθοι, ή μάλλον οι μυθιστορίες επηρεάζουν όλους τους λαούς-ανθρώπους της γης. Ο κάθε λαός, ο κάθε άνθρωπος εφόσον δεν μπορεί να εξηγήσει την παρουσία του επάνω στη γη, πλάθει μύθους, πιστεύω και ταμπού. Αναλόγως την περιοχή όπου κάθε λαός ζει πλάθει σύμφωνα με τα ορατά σημεία της φύσεις τις παραδόσεις του, τα πιστεύω του…
Φίλε Στράτο,
ευχαριστώ

Γαβριήλ

Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
pylaros είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Ανώνυμος είπε...

Οι δοξασίες και μυθοπλαστικές παραδόσεις κάθε λαού, έχουν την θέση τους εκεί που ανήκουν. Ενδιαφέρουσα είναι η τοποθέτησης της αγνείας καταβολής στην μυθολογική κοσμογονική τους ύπαρξη, ακόμα και μέσα στην πρωτόγονη και βάρβαρη ύφανση της συμπεριφοράς της φυλής.
Βάνα.

Ανώνυμος είπε...

Φίλε Γαβρίλη
Έτσι όπως μας δίνεις τα στοιχεία που αναφέρονται στο βιβλίο, είναι αξιόλογα στοιχεία του πολιτισμού ενός λαού και έτσι πρέπει να τα δούμε και να τα εκτιμήσουμε.
Ο λαός των Μάγια τα εκτίμησε τα στοιχεία αυτά, τα σεβάστηκε και τα διατήρησε. Κι΄αυτό είναι προς τιμή του.
Πιστεύω πως το ίδιο έχουμε κάμει κι΄εμείς με τη δική μας μυθολογία, όπου κι΄αυτή αποτελεί ένα στοιχείο του ελληνικού πολιτισμού.
Κι΄εμείς είμαστε περήφανοι γιά τη δική μας μυθολογία αλλά και γιά όσα άλλα στοιχεία αποτελούν τον ελληνικό πολιτισμό.
Συμπερασματικά επισημαίνω ότι υποχρέωσή μας είναι να βλέπουμε από θετική πλευρά και με τον ανάλογο σεβασμό τον πολιτισμό κάθε λαού.
Νάσαι καλά
Ντένης

pylaros είπε...

Αγαπητή μου Βάνα:
Είνι ακριβώς οπως το λές,
Πάντως η μυθιστορία με όλες τις συνέπειές της, συμπαρασύρει τη λογική του ανθρώπου σε ακατανόμαστες πράξεις βίας.

Ευχαριστώ
Γαβριήλ

pylaros είπε...

Φίλε Ντέννη:
Ακριβώς το ίδιο κάνουμε κι εμείς, ευτυχώς διατηρούμε μέχρι σήμερα τα στοιχεία του δικού μας ελληνικού πανάρχαιου πολιτισμού.

Ευχαριστώ

Γαβριήλ

Μηθυμναίος είπε...

Κάπου είχα διαβάσει τούτο: «Την ιστορία τη μαθαίνεις και τη διορθώνεις. Τη μυθολογία την αποδέχεσαι όπως είναι». Και μου φαίνεται σωστό...

Μηθυμναίος είπε...

Αν και τούτο είναι άσχετο, δράττομαι της επισκεψημότητας του blog του φίλου μου Γαβριήλ να κάνω την τελευταία (πια) προσπάθεια να ανακοινώσω στους φίλους με σύνδεση AOL (Στέλλα, Σπύρο, Βάνα, Υιώτα) ότι εδώ και μερικές ημέρες τα μηνύματα που στέλνω, μου επιστρέφουν... ενώ εγώ λαμβάνω τα δικά τους, κανονικά και απαντώ, αλλά αυτά επιμένουν να μου αρνούνται την επικοινωνία.
Δεν γνωρίζω ποιο είναι το πρόβλημα αν και το επιχείρησα από διαφορετικά δικά μου μάιλ. Απλά θέλω να αποκαταστήσω τη θέση μου, μήπως και νομίσουν ότι δεν απαντώ.
Ας με συγχωρέσει ο Γαβριήλ που έκανα χρήση του χώρου του.

Ανώνυμος είπε...

ΓΑΒΡΙΛΑΡΕ,επιτελους η ΣΑΒΙ, μου'φτιαξε σημερα το κομπιουτερ,και διαβασα τον ΠΥΛΑΡΟ σου.Οπως παντα,απαλος,επιδεξιος,και συναρπαστικος,σε συγχαιρω οχι γιατ'εισαι φιλος ,αλλα γιατ'εισαιΑΞΙΟΣ.Για τα σχολια που δεχεσαι θα σου πω μονο,πως οταν σε επικρινουν,τοτε σιγουρα...εισαι ΠΕΤΥΧΗΜΕΝΟΣ!!!!

E. Διακογιάννης

pylaros είπε...

Στράτο, όπως κι εσύ γράφεις την μυθολογία και την (religión) αυτή την λέξη την πρόσθεσα εγώ αποδέχεσαι όπως είναι,

Είναι πράγματι μια φιλοσοφία της ύπαρξής μας,
Ευχαριστώ.

Γαβριήλ

Υ.γ. έστειλα το μήνυμά σου στους φίλους αυτούς που σου γυρίζουν πίσω...

pylaros είπε...

Νίκο, τα λόγια σου σοφά: «Ευτυχώς που ζούμε σε κράτος με Αρχαίο Ελληνικό Δημοκρατικό Καθεστώς"

Προσθέτω: η ελευθερία λόγου είναι αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε ανθρώπου..»

ευχαριστώ

Γαβριήλ

Ανώνυμος είπε...

Έχουμε και μεις παραδόσεις που είναι εντελώς ανόητες.
Οι Πασχαλινές στράκα στρούκες π.χ.που ακρωτηριάζουν ανθρώπους.
Τα μουλάρια της Κοζάνης που φιλάνε την εικόνα της Παναγίας πριν τρέξουν.Τα πελωρια αποκριάτικα Πεη μπροστα στα μάτια των παιδιών μας.Το σουβλητό αρνί[με το καφαλάκι του]που το πήρε ζωντανό ο Χριστός στους ώμους του ως σύμβολο αθωότητας κ.τ.λ.π.
Ηθελα νάξερα τι πολιτισμό προαγά γουν αυτά.
Φυσικά,σε όλα υπάρχει μιά σημασιολ ογία.Οταν όμως η σημασιολογία είναι κατώτερη του φαινομένου καταβαίνει και ο άνθρωπος.

Τα της ελεύθερης άποψης ;
Συμφωνώ .Μόνο που πρέπει να προσέχουμε,αν δεν είναι η σωστή ,να είναι τουλάχιστον παρακλάδι της.Αλλιώς ,όταν είναι λάθος και επαναλμβάνεται με στόμφο και κούφια παρρησία από επισημα χείλη,παίρνε,σιγά σιγά,βούλα, σφραγίδα και θέση μέσα μας,εκτοπί ζοντας την σωστή.Καμιά ελευθερία δεν ζητάει να είναι ανεξέλεγκτη και άνευ θετικότητας.

σπύρος δαρσινός

Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
pylaros είπε...

Αγαπητοί μου φίλοι:

Ο κάθε αναγνώστης, ο κάθε σχολιαστής, είναι ελεύθερος να εκφράζει τη γνώμη του, αρκεί φυσικά να μην προσβάλει κανέναν.
Ο πλανήτης τούτος που κατοικούμε, έχει περίπου 3 δισεκατομμύρια άτομα, ανθρώπους. Προσέξτε δεν υπάρχουν δυο άτομα ακριβώς τα ίδια.
Πρέπει λοιπόν να σεβόμαστε του κάθε ενός τις διαφορετικές απόψεις, όπως είναι φυσικό. Και όχι μόνο αυτό αλλά ο κάθε ένας μας μπορεί να ζει και να υπάρχει με τα πιστεύω του, με τις ιδέες του χωρίς ποτέ να ενοχλεί κανέναν. Υπάρχει αρκετός χώρος στη μητέρα γη, στον αέρα που αναπνέουμε στο ξένο κράτος όπου ζούμε. Εμείς οι επονομαζόμενοι ελληνο-αμερικάνοι είμαστε μόνο το 0.06 του πληθυσμού της χώρας αυτής, μια σταγόνα στον ωκεανό ο οποίος φουρτουνιάζει γύρω μας να μας καταπιεί κι εμείς σφυρίζουμε αδιάφοροι.
Όσο για την ορθογραφία ε! Αυτή εκφράζει τη συνεχή ροή της ζωντανής ελληνικής γλώσσας, εύγε σε εμάς τους παλαιούς που ακόμη εξακολουθούμε να την μιλάμε, να την γράφουμε, να την προωθούμε, εφόσον αυτή που διδαχτήκαμε στα σχολεία του καιρού εκείνου ήταν «μακρό προ βραχέως περισπάται»…
Ακόμα και με λατινικούς χαρακτήρες γράφουν ελληνικά θέματα στους υπολογιστές… και είναι σεβαστά…
Το θέμα είναι ατελείωτο…
Ευχαριστώ

Γαβριήλ

Ανώνυμος είπε...

No se que decir ni que comentar,
hay tantos chismes pequeñeses en los bloges del idioma griego hasta dan colera de solo comentarlos, nosotros los supuestamenta inteligentes

pylaros είπε...

Τι να απαντήσω αφού δε γίνεται