Σάββατο 3 Νοεμβρίου 2012

ΠΙΝΙΑΤΑ


PIÑATA
ΠΙΝΙΑΤΑ η λέξη εννοεί μπαλόνι, στάμνα, ή χάρτινο κουτί σε διαφορετικά σχήματα,    γεμάτα γλυκά,  ή δώρα, σε παιδικό πάρτι γενεθλίων. . .  

Κάποτε διασκέδαζα μαζί με τα παιδιά, γινόμουν κι εγώ ένας από αυτά.

Τραβούσα λοιπόν  το σχοινί κι ανέβαινε το χάρτινο  αλογάκι. Τα πιτσιρίκια τρέχανε κρατώντας ένα   ραβδί   στο χέρι, να το χτυπήσουν,  να το σπάσουν ώστε να πέσουν οι καραμέλες στο έδαφος.
Τους βάζαμε και ένα μαντήλι στα μάτια σα να παίζαμε  την τυφλόμυγα, κι εγώ κωπηλατούσα πάνω, κάτω, λες και βρισκόμουν με πλεούμενο σε φουσκοθαλασσιά και γελούσαμε όλοι μαζί. 

Η συνήθεια αυτή στην Γουατεμάλα γινόταν με  πήλινες στάμνες γεμάτες καραμέλες, αυτό γίνεται όταν εορτάζουν τα γενέθλια των παιδιών συνήθως πιτσιρίκων στην αυλή του σπιτιού.
Εδώ στη Νέα Υόρκη  η συνήθεια αυτή προέρχεται από το Μεξικό αντικαταστούν την πήλινη στάμνα με χάρτινες κούκλες, φιγούρες ζώων, ή άστρων κλπ.  πάντα γεμάτες καραμέλες.

Και λίγη δική μου περίληψη της ιστορίας από το Wikipedia.
Οι Πινιάτας  έφτασαν  στην Ευρώπη τον 14ο αιώνα λέγεται από την Κίνα, εκεί  προσαρμόστηκαν  στις εορταστικές εκδηλώσεις της   Σαρακοστής. Η πρώτη Κυριακή της Σαρακοστής έγινε «Κυριακή της "Πινιάτας". Στην Ισπανία, η γιορτή ονομαζόταν ο χορός της Πινιάτα,  χρησιμοποιούσαν ένα πήλινο δοχείο, το οποίο αρχικά δεν ήταν διακοσμημένο. Αργότερα, κορδέλες, πούλιες, και χρωματιστό χαρτί προστέθηκαν. Η λέξη "piñata" πιθανότατα προέρχεται από την ιταλική λέξη «Pignatta" που σημαίνει "εύθραυστο δοχείο", όπως  τα πήλινα δοχεία (Στάμνες) που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά νερού. Ωστόσο, η λέξη έχει επίσης συνδεθεί με ανανάδες ("piña" στα ισπανικά).  
Την παράδοση της Πινιάτας έφεραν  στο Μεξικό τον 16ο αιώνα οι Ισπανοί.   Ωστόσο, υπήρξε μια παρόμοια παράδοση στην Κεντρική Αμερική ήδη. Η  των Μάγια ήταν παρόμοια με τη σύγχρονη  piñata, συμπεριλαμβανομένων το δέσιμο των ματιών των συμμετεχόντων για  να χτυπήσουν με το ραβδί  την  piñata, επίσης οι Μεξικάνοι Αζτέκος εόρταζαν τα γενέθλια του Θεού του Πολεμου  Huitzilopochtli με παρόμοια τελετή…

  Στο χωριό μου στην Κεφαλονιά λέγαμε πινιάτα τις μεγάλες μπακιρένιες κατσαρόλες, όπου μια φορά τον χρόνο περνούσαν  ηπειρώτες φωνάζοντας Πινιάτες για Στάγκωμα,  (γάνωμα), για να τις γανώσουν με αυτό το ασπρομολυβί χρώμα.


Γαβριήλ Παναγιωσούλης   




18 σχόλια:

Μηθυμναίος είπε...

Κι εγώ που νόμιζα πως η piñata ήταν βενεζολάνικη εφεύρεση...

Η χαρά των παιδιών στην προσπάθειά τους να τη σπάσουν και να σκορπίσουν κάτω όλα τα μικρά δωράκια που έκρυβαν μέσα τους.

Θυμήθηκα τόσα παιδικά γενέθλια...

Χαρά Θεοδωρίτση είπε...

Και απο τα δικά μου κι απο των παιδιών μου τα γενέθλια απουσιάζαν οι Πινιάτας,είναι μόδα των τελευταίων χρόνων στην Ελλάδα.Δε με χαλάει καθόλου που κι εγω θυμάμαι τις παλιές πινιάτες και τους γανωματήδες(τους πρόλαβα κι αυτούς!)
Καλό ξημερωμα αγαπητέ μου Γαβρίλη και πάντα να γιορτάζετε!!!

Dennis Kontarinis είπε...

Kαλησπέρα φίλε μου.
Σχετικά με τις πινιάτες συμφωνώ με την άνωθεν ωραιοτάτη γειτόνισσα την ΧΑΡΑ όλων των μπλογκς. Στα γεννέθλια των παιδιών μου δεν τις χρησιμοποιούσα. Αλλά και σήμερα με τα εγγόνια μου στα κέντρα που γιορτάζουν τα γεννέθλιά τους δεν έχω συναντήσει τέτοια. Έτσι πινιάτα παραμένει η γνωστή στο νησί μας κατσαρόλα με το γάνωμα.
Όμως και τα ιστορικά στοιχεία σου πολύ καλά και κατατοπιστικά.
Νάσαι καλά φίλε.

Ανώνυμος είπε...

Καλημέρα Γαβρίλη με ξαναγύρισες σε παιδικές αναμνήσεις με την πινιάτα και το τσαγκωτή ,σε χαρές γιατί στην πινιάτα η μάνα μου έφτιαχνε τις ωραίες μουσταλευριές με το καβουρδισμένο αμύγδαλο και την κανέλα, εξαιρετική λιχουδιά .Και σε φόβο,όταν έβλεπα τον τσαγκωτή έτσι μαύρο και το σακί που κρεμόταν κατάμαυρο από τις γάνες στην πλάτη του φοβόμουνα πολύ κι έτρεχα να κρυφτώ , μήπως με βάλει μέσα. Καλή εβδομάδα φίλε μου .Κάτε

Μηθυμναίος είπε...

«την ωραιοτάτη γειτόνισσα την ΧΑΡΑ όλων των μπλογκς»…

Συμφωνώ και επαυξάνω, Ντένη! Μόνο μη το διαβάσει και πάρουν αέρα τα μυαλά της. Όχι για τίποτα αλλά θα την χάσουμε... Κάτι που δεν θέλουμε.

Καλημέρα σε όλους σας... και πάλι.
Χαρά καλημέρα!

Χαρά Θεοδωρίτση είπε...

Χαχαχαχαχαχα γιατί δεν έρχεστε να μου τα πείτε στο σπίτι μου,γινόμαστε θέαμα και στα ξένα σπίτια;Είστε απίστευτοι!Αλλά χαλάλι σας γιατί κι εγω σας αγαπώ ΚΑΙ τους 3 (φυσικά και τον ιδιοκτήτη κι ας μην έχει εκφρασθεί όπως εσέις),με το δικό μου ξεχωριστό τρόπο.
Την αγάπη μου

pylaros είπε...

ΑΧ! Θα απαντήσω σε όλους σας αγαπητοί μου φίλοι, όμως σύμφωνα με μετεορωλογικό δελτίο την τετάρτη και πέμπτη περιμένουν βροχή, αέρα και ίσως χιόνι κι επειδή η σκεπή του σπιτιού μου μέρος αυτής το είχε πάρει μαζί της η Σάντυ, επειδή τηλεφώνησα στην ασφάλεια και μου είπε να περιμένο 5 μέρες μέχρι να στείλουν ξετιμωτή, ομως όταν βρέξει θα θα βραχώ εγώ χθες πήρα το γαμβρό μου και μαζί διορθώσαμε την σκεπή, βάλαμε ένα κομμάτι καινούργιο.
Ήταν μια ευκαιρία όπου Δεν υπήρχε βενζίνη, ετσι ο περισσότερος κόσμος ο οποίος πήγαινε στην δουλειά με το αυτοκίνητο Δεν μπορούσε να κινηθεί, σήμερα Κυριακή όλα τα πρατήρια στο ΒΡΟΝΧ δεν έχουν να προσφέρουν βενζίνη.
Αύριο Δευτέρα ο Θεός Βοηθός.
έτσι κουρασμένος χθες δεν είχα καιρό να ανοίξω υπολογιστή...

Σας ευχαριστώ όλους σας,
θα σας απαντήσω σύντομα σε όλους σας...
χαιρετώ σας
με αγάπη
Γαβριήλ

Μαριάνθη είπε...

ΚΑΛΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΥΡΙΕ ΓΑΒΡΙΗΛ ΣΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΠΟΥ ΠΕΡΝΑΤΕ ΟΛΟΙ ΣΤΗ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. ΥΠΟΜΟΝΗ, ΑΙΣΙΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙΣ ΚΙ ΑΥΤΗ ΤΗ ΦΟΥΡΤΟΥΝΑ. ΜΑΘΗΜΕΝΟΣ ΕΙΣΑΙ...
ΚΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ,ΠΟΛΛΟΥΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΥΣ.
ΟΣΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΝΙΑΤΑ ΙΔΕΑ ΔΕΝ ΕΙΧΑ. ΕΜΑΘΑ ΛΟΙΠΟΝ.

pylaros είπε...

Καλησπέρα από ΝΥ αγαπητέ μου φίλε Στράτο,
Ώρα Ελλάδος φυσικά, η Πινιάτα είναι πολύ διαδεδομένει εδώ στην Αμερική στα παιδικά γενέθλεια, όμως δεν ξέρω επειδή η γεννιά μας έχει και λατινοαμερικάνικες ρίζες μήπως ο άλλος κόσμος δεν την ξέρει.
Πάντως όλα τα παιδάκια χαρούμενα περίμεναν εμένα να αρχίσω να ανεβοκατεβάζω το αλογάκι. (Πινιάτα)

Από ότι γράφεις και στην Βενεζουέλα τα ίδια έθιμα...
Ευχαριστώ

χαιρετισμούς,
Γαβριήλ
υ.γ
Στην Γυατεμάλα τραγουδάγανε τότε για τα γενέθλεια: Las Mañañitas...

pylaros είπε...

Αγαπητή μου Χαρά!
Χάρηκα για την συνάντησή μας στο διαδύκτιο,
Δεν ήξερα ότι στην Ελλάδα υπάρχει αυτή η μόδα της Πινιάτας, Ναι για την Ελλάδα είναι ξενόφερτη, όπως και το τραγούδι "Happy Birthday to you"
Το αντέγραψαν και οι Ισπανόφωνοι και το έκαναν Cumpleaños feliz...

Όμως στις παλιές ΠΙΝΙΑΤΕΣ που είχαμε στην ΠΥΛΑΡΟ στο χωριό τις Βάζαμε πάνω σε πυροστιά από κάτω φωτιά με ξύλα αγοράζαμε γάλα και κάναμε τραχανά, ή ακόμα πήζαμε και τυρί.

Σήμερα ζούμε και υπάρχουμε στο ίδιο σώμα, έστω κι αν αυτό άλλαξε όψη με την πάροδο του χρόνου, με πλούσιες εμπειρίες που μοιάζουν σα να προέρχονται από δυο διαφορετικά άτομα.

Ευχαριστώ,
με αγάπη
Γαβριήλ

pylaros είπε...

Καλημέρα από την γειτονιά μας φίλε Ντένη,

Το έθιμο αυτό της Πινιάτας το εόρταζαν στα σπίτια στην Λατινική Αμερική, κι εδώ στην Νέα Υόρκη όταν κάνουμε εορτή γενεθλείων σε σπίτι πάντα έχουμε αυτό το έθιμο.
Όμως είναι για νεαρά παιδάκια όχι για έφηβους, και είναι πολύ διασκεδαστικό.

Τώρα ναι στο χωριό μας στην Κεφαλονιά οι Πινιάτες ήταν στην ημηρεσία διάταξη προπαντώς εν καιρό πολέμου...
Φίλε ντένη Ευχαριστώ
χάρηκα που και η Χαρά λαμβάνει μέρος στις εντυπώσεις μας στα Μπλογκ μας.
Χαιρετισμούς
Γαβριήλ

pylaros είπε...

Αγαπητοί μου φίλοι,
Στράτο, Χαρά, Ντένη και όλους τους επισκέπτες μου, όπως λέει ο Στράτος
(την ωραιοτάτη γειτόνισσα την ΧΑΡΑ όλων των μπλογκς»…

Συμφωνώ και επαυξάνω)

Σας Ευχαριστώ όλους σας,
με πολύ αγάπη κι εκτίμηση

Γαβριήλ

pylaros είπε...

Αγαπητή μου Κάτε,
καλησπέρα από τη Νέα Υόρκη,
Αυτοί λοιπόν οι Ηπειρώτες ήταν μαύροι από τη γάνα, είχαν κρεμασμένο στην πλάτη τους ένα ταγάρι περνούσαν στους δρόμους και Φώναζαν: ΠΙΝΙΑΤΕΣ για Στάγκωμα= γάνωμα.
Τότε τρέχαμε παιδάκια καμιά φορά τους έδινε η μάνα κανένα ταψί, αυτά που βάζαμε στην τσερέπα, τότε τα ταψιά ήταν μπακιρένια...
Αγαπητή μου Κάτε,
Ένας κόσμος που χάθηκε, ένας κόσμος που πρέπει να αποτυπωθεί σε γραπτό λόγο για να μείνει εκεί σαν απομνημονεύματα της Κεφαλονιάς και της δικής μας παιδικής αθωότητας.

πόσο τον νοσταλγώ, όχι την κατάσταση αλλά την παιδική αθωότητα και τη μητρική αγάπη.

Ευχαριστώ
χαιρετισμούς

Γαβριήλ

pylaros είπε...

Αγαπητή μου Μαριάνθη,
Να λοιπόν που αυτό το έθιμο ήρθε και στην Ελλάδα σύμφωνα με τη Χαρά, ¨ομως η ιστορία του είναι πολυ ενδιαφέρουσα, όπως και η λέξη Πινιάτα που στο χωριό μου στην Κεφαλονιά εννοούσε μια τεράστια κατσαρόλα σαν ένα μικρό καζάνι μπακιρένιο κλπ...

Η κατάσταση εδώ μας έχει όλους απογοητεύση η έλλειψη καυσίμων Βενζίνης οποτε σταματα κάθε πρωτοβουλία...
Εύχομαι το καλύτερο

Ευχαριστώ
χαιρετισμούς

Γαβριήλ

Ανώνυμος είπε...

Φίλε Γαβρίλη πολύ καλά επισημαίνεις ότι αυτές οι αναμνήσεις πρέπει να αποτυπωθούν στο χαρτί .Εγώ ήδη τις έχω αποτυπώσει και με την πρώτη ευκαιρία θα εκδοθούν ,όμως λόγω της οικονομικής κατάστασης εδώ ο εκδότης μου ακόμη δεν αποφασίζει να κάνει καινούργιες εκδόσεις .Αυτό ήταν μια ανάγκη δική μου και μιά επιθυμία μου να μάθουν οι νεότεροι εκείνα τα χρόνια που περάσαμε αγκαλιά με τη φύση .Κάνε κι εσύ το ίδιο .Χαιρετώ .Κάτε

pylaros είπε...

Άλο τόσο κι εγώ αγαπητή μου Κάτε,
έχω γράψει αρκετά, πολλά, όλα σχεδόν από αναμνήσεις, για να τα εκδόσω δεν τολμώ, όπως είναι η σημερινή κατάσταση.

Ευχαριστώ
χαιρετώ σε

Γαβριήλ

Αστοριανή είπε...

...και που μιλήσαμε, πάλι ξέχασα τα ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!

Ρίξετα στον μικρό μας... μας ε΄χει τρελάνει, μιας και δεν έχουν ακόμη φως και ζέστη...
Πολύχρονος, Φίλες μας,
Υιώτα και Δημήτρης

pylaros είπε...

Ευχαριστώ για τις ευχές σας αγαπητή μου Υιώτα και Δημήτρη,
ε! έτσι είναι η ζωή, πολλές φορές σηκώνω το τηλέφωνο και μέχρι να κουδουνίσει και να απαντήσουν ξεχνώ γιατί πήρα.

Ελπίζω να έχει έρθει το ρεύμα, όμως οι μετακινήσεις μου και τα ταξίδια στην Αστόρια κόπηκαν Νυξ Βενζίνη...

Ευχαριστώ
χαιρετισμούς
Γαβριήλ