Έτσι ήταν, όμως ήταν Ελλάδα!

Και κάτι Επίκαιρο από τη Νέα Υόρκη του 1951

Μια πολυπληθή κλειστή κοινωνία από τον φόβο του πολέμου, από την πείνα, από τις κακουχίες, από την φτώχεια, από τις κλεψιές, από τον επικρατούντα νόμο του δυνατότερου, μια κοινωνία γεμάτη παιδιά τα περισσότερα ξυπόλυτα, μια κοινωνία που βασίλευε ο τρόμος.

Η μόνη διέξοδο ήταν η θρησκεία, η παρουσία της δυνατή, επιβεβλημένη, θρησκόληπτοι οι περισσότεροι κάτοικοι, τα καλοκαίρια όταν δεν έβρεχε κάνανε λιτανείες με τον παπά μπροστά παρακαλώντας τον θεό να βρέξει, κάθε λίγο και λιγάκι σήμαιναν οι καμπάνες θα κάνουμε προηγιασμένη.

Όταν ερχόταν η μεγάλη βδομάδα αμαρτία να φας, αλλά εμάς δεν μας έπιανε δεν ήμασταν αμαρτωλοί, αφού δεν υπήρχε φαγητό.

Τα βράδια της Μ. εβδομάδας στην εκκλησία συγκεντρωνόταν όλο το χωριό, την μεγάλη Πέμπτη άκουγαν τα 12 ευαγγέλια, το κάψιμο του Ιούδα στην πλατεία.

Την μεγάλη Παρασκευή νηστεία, μόνο ξύδι, τα παιδιά έψαλλαν κάλαντα τα πάθη του Χριστού:

Σήμερα μαύρος ουρανός,

Σήμερα μαύρη μέρα,

Σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπόνται…

Σήμερα έβαλαν βουλή οι άνομοι…

Η περιφορά του επιταφίου στο χωριό, τον πήγαιναν μέχρι το πηγάδι, τα παιδιά πετούσαν πέτρες στις σκεπές, στα παράθυρα των σπιτιών, οι νοικοκυραίοι έβγαιναν στην αυλή τους κι έβριζαν ο παπάς και η χορωδία από κορίτσια έψαλλαν το Η ζωή εν Τάφω… η φλόγα από τα κεράκια σε τύφλωνε, σε έναν δρόμο σκοτεινό, που ψηλάφιζες το χώμα για να μην πέσεις, στο επόμενο βήμα.

Ένας θρησκευτικός φανατισμός, η εκκλησία ήταν ο άξονας όπου γύρω της χόρευαν γαϊτανάκι οι κάτοικοι, δεν υπήρχε τίποτε άλλο, ούτε ραδιόφωνο, ούτε ηλεκτρισμός, ούτε συγκοινωνία, ούτε σπίρτα, παρά πυριόβολος τρίβαμε πέτρα με σίδερο για να παραχθεί σπινθήρας, ούτε χαρτί, εφημερίδες, ούτε ασπιρίνες, ούτε φάρμακα, παρά μόνο τα πανάρχαια πρακτικά πιστεύω με βότανα να γιαίνουν οι πληγές, οι ψυχικές αρρώστιες με ξόρκια και προσευχές, με τάματα αγίων, λες και ήταν όχι τα 100 χρόνια μοναξιάς που έγραψε ο Γαβριήλ Γκαρσία Μάρκεζ αλλά 2000 χρόνια απομονωτισμού.

Ο κόσμος μας τόσο μικρός, όσο χωρούσε η ματιά σου, ευτυχώς που στην οικογένεια υπήρχε η συμπόνια, η θαλπωρή, η συντροφικότητα.

Τη νύχτα της ανάστασης από τη μπαρούτη γέμιζε καπνιά η εκκλησιά, τα παιδιά πετούσαν βαρελότα ο παπάς τα σιχτίριζε, οι γυναίκες φοβόταν.

Το πρωί η θεία μετάληψη εμείς τα παιδιά όλα στην γραμμή, να κάνουμε χρυσό δόντι, έτσι μας έλεγαν. Τη ημέρα της Λαμπρής πηγαίναμε στην μεσημεριανή Ανάσταση, η μάνα έμενε σπίτι να ετοιμάσει ότι υπήρχε για φαγητό.

Χριστός Ανέστη, Αληθώς ο Κύριος.

Σήμερα όλα αυτά είναι παρελθόν, χορτάτοι πλέον λέμε το Χριστός Ανέστη, ακούμε την λειτουργία από την τηλεόραση, ή πάμε για ποτό του μεσονυχτίου σε κάνα μπαρ, σήμερα τουλάχιστον εμείς που ζήσαμε σε τέτοια 'δυστυχία' ήρθε η στιγμή να φωνάξουμε:

Αληθώς Ανέστη, μαζί Ανέστη και η Ελλάδα.

Για να εκτιμήσεις το σήμερα, πρέπει να έχεις ζήσει το χθες!

Γαβριήλ Παναγιωσούλης